Tuổi trẻ Cyrus_Đại_đế

Chúng ta biết rất ít nói về tuổi trẻ của Cyrus, vì phần lớn tư liệu về thời này đã bị mất. Có lẽ ông sinh vào khoảng 600-599 TCN hay 576-575 TCN.[32] Nhà sử học Herodotos có viết về huyền thoại về sự ra đời của Cyrus, như sau:[33] trong khoảng thời gian Cyrus chào đời, vua Astyages đã được báo mộng rằng cháu ngoại mình - đứa bé Cyrus sẽ chiếm đoạt ngai vàng.[7] Tỉnh giấc, vua Astyages hạ lệnh cho bắt giết đứa bé. Tuy nhiên, một viên tướng Media đã không giết Cyrus, mà giao đứa bé cho một người chăn cừu. Khi Hoàng tử Cyrus lên 10 tuổi, việc này mới bị vua Astyages phát giác, nhưng vì có đức tính tốt nên ông được về ở với mẹ trong sự đày ải.[7]

Câu chuyện về những năm tháng đầu đời của vị vua khai quốc Ba Tư có những điểm tương đồng với vua Oedipus trong thần thoại Hy Lạp: cùng xuất thân là con vua, xa cách Hoàng gia, sinh trưởng độc lập nhưng rồi trở lại với Vương quyền.[34] Huyền thoại La Mã cổ có kể về hai đứa trẻ Romulus và Remus - vốn đã lâm vào tình thế nguy nan - nhưng sống sót, được thú hoang dã nuôi và sau đó vua Romulus sáng lập thành Roma, và có nhiều nước cũng có những câu chuyện khá giống về những vị quốc tổ của họ, trong số đó có vị anh hùng Telephus người Hy Lạp, và cả vị anh hùng dân tộc kiệt xuất Cyrus Đại Đế của nước Ba Tư, sau khi vua Astyages chiêm bao thấy mình sẽ bị lật đổ.[35][36] Không những thế, sự ra đời của vị anh hùng dân tộc vĩ đại này cũng tương đồng với nhà tiên tri Moses của nhân dân Do Thái; nếu ông bị vua Astyages cho người giết thì Moses bị Pharaon cho người giết. Cả ông và Moses đều đóng vai trò lớn lao trong lịch sử.[37]

Không những thế, trong bộ thiên sử thi "Shāhnāme" của thi hào Ba Tư Ferdowsi Tousi cũng kể chuyện về sự ra đời của vị vua anh hùng Kay Khosrow, rất giống với câu chuyện của Herodotos. Trong một cuộc chiến tranh giữa nước Ba Tư - Bactria do vua Kaikāus trị vì và nước Turan do vua Afrāsiāb cai trị, Hoàng tử Siāvaksh bất hòa với vua cha, nên trốn sang nước Turan và cầu cứu vua Afrāsiāb. Vua Afrāsiāb gả Công chúa Feringis cho anh, nhưng sau khi chiêm bao thấy con anh cướp ngôi và nghe lời xúi bẩy, bèn giết chết Hoàng tử Siāvaksh. Trước khi chết, Hoàng tử Siāvaksh mộng thấy con anh sẽ làm vua. Công chúa Feringis được quan đại thần Pirān cứu sống. Hoàng tử Kay Khosrow sinh ra, và được Pirān giúp giả làm thằng ngốc để qua mặt được vua nước Turan. Sau vị Hoàng tử được ông nội là vua Kaikāus tôn vương; vua Kay Khosrow cuối cùng đã đánh bại và giết chết vua Afrāsiāb, báo thù cho cha.[38] Và, người ta thường đánh đồng vua Kay Khosrow này với chính vua Cyrus Đại Đế.[39]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Cyrus_Đại_đế http://www.biblegateway.com/passage/?search=Isaiah... http://www.cyrusgreat.com http://www.cyrusthegreat.com/ http://www.ghiasabadi.com/manshur.html http://books.google.com/books?id=a0IF9IdkdYEC&pg=P... http://books.google.com/books?id=nV2lycRCxPQC&sour... http://books.google.com/books?id=oGXMMD5rXBQC&pg=P... http://books.google.com/books?id=uU8XAAAAYAAJ&pg=P... http://books.google.com/books?q=cyrus+born+600+BC+ http://www.iranchamber.com/history/cyrus/cyrus.php